Ergenlikle birlikte çocuğunuz değişiyor. Daha önce sorun oluşturmayan kuralları değiştirmeye çalışıyor, mevcut sınırları esnetmeye çalışıyor. Ebeveynler ise “Yeni kurallar nasıl belirlenmeli? Çocuğa ne kadar sorumluluk verilmeli? Acaba özgürlüğünün sınırları ne olmalı?” gibi sorularla uğraşıyor.
Ergenler, içinde bulundukları dönem gereği bazen sınırları zorlayabilirler fakat kendilerini güvende hissetmek ve dünyayı anlamlandırabilmek için hayatlarında sınırlara da ihtiyaç duyarlar.
Peki, bu sınırları koyarken dengeyi nasıl sağlamak gerekir?
- Öncelikle bu kural ve sınırları neden koyduğunuzu bilin. “Ebeveynlerin çoğunlukla sınır koyarsam benden uzaklaşır, beni sevmez gibi kaygıları olabiliyor. Ancak belli kuralların oluşturulması, ergenlere gerektiğinde ebeveynlerinin onu koruyabilecek yetkinlikte olduğu mesajını veriyor. Böylece kendini güvende hissettiği bir ortam yaratılmış oluyor.
- Ergenlikte sınırlar çocuğa göre yeniden düzenlenir. Ergenler kurallar üzerinde söz hakkına sahip olmak ve daha özgür olmak isterler bu nedenle sınırların belli oranda esnetilmesi gerekir. Bu esnekliğin sınırı ve ne kadar özgürlük tanınması gerektiği ise ne kadar sorumluluk üstlenebileceğiyle doğru orantılıdır.
- Sınırlar oluşturulurken mutlaka gencin fikri alınmalı. “Ben öyle istiyorum, bundan sonra böyle olacak” şeklindeki sert yaklaşımlar öfke duygusu yaratmasının yanında ilişkileri zedeleyebiliyor. Kendisi hakkındaki sürece dâhil olan genç, kurallara uyma konusunda daha istekli ve hassas davranacak ve bunun sonucunda herhangi bir aksilik ile karşılaşıldığında davranışının sorumluluğunu alacaktır.
- Sınırlar konulurken anne ve babaların konulan kurallar ve sınırlar konusunda anlaşması ve tutarlı olması, sınır koymanın yanı sıra sınırların nasıl uygulanacağı da son derece önemli. İstikrarlı ve tutarlı bir tutumda olunması genç için kendini güvende hissetmesi ve kendi sınırlarını belirleyebilmesi için kritik bir nokta.
- Sınırları oluşturmada önemli bir başka nokta da davranışının bedelini ödemesi. Burada amaç çocuğu cezalandırmak değil yaptığı seçimlerin ya da davranışlarının sorumluluğunu almasına ve sonuçları ile yüzleşmesini sağlamak.
- Bazen ebeveynler kötü polis olmamak adına zor kararları diğer ebeveyne bırakmayı tercih ediyor. Bu durum da gencin istediği sonucu elde edebilmek için ebeveyni manipüle etmesine yol açıyor. Her iki ebeveynin de ortak bir tutum içerisinde olması çok önemli.
