“Hiç bir şeyi kabul etmiyor. Her şeye hayır diyor.”
Ebeveynlerin en çok şikâyet ettiği konulardan biri bu.
Her ne kadar “hayır” diyebilmek kaba ve kırıcı görünse de bu bir beceri. Sınırlarımızı belirleyebilmek ve sağlıklı ilişkiler kurabilmek için çok önemli.
Bebekken, 2-3 yaşlarında çocuklar istemediği bir şey olduğunda bunu davranışlarıyla belli edebiliyor. Büyüdüğümüzde ise işler değişiyor.
Peki, ne oluyor da hayır diyemiyor hale geliyoruz?
Büyüyüp sosyalleşmeye başlandığında diğerleri tarafından sevilmekle ilgili bazı şartlar oluşuyor. ”Ya beni sevmezlerse? Ya benimle oynamazlarsa? Ya yalnız kalırsam?” gibi kaygılar devreye giriyor. Yetişkinlikte de hayır dediğimizde, sınırlarımızı belirlediğimizde “sevilmezsem” düşüncesine kapılıp istemediğimiz davranışlarda bulunabiliyoruz.
Yerinde ve zamanında hayır diyebilme becerisi küçük yaştan itibaren kişiliğimizi şekillendiren önemli bir kriter. Bunu sağlıklı bir şekilde oluşturabilmek için:
- Ebeveyn olarak model olun. Evet ya da hayır’ı seçme şansımız var. Sınırlarınızı zorlayan durumlarda hayır deme hakkınızın olduğunu göstermeniz önemli.
- Tutarlı olun. Başta hayır denen durum bir süre sonra veya ısrarlar sonucunda “evet” e dönüyorsa çocuk ısrar etmeyi öğrenecektir.
- Aile içinde alınacak kararlarda çocuğun da fikrinin sorulması önemli. Sen benim için önemlisin ve aynı fikirde olmasak da saygı duyuyorum mesajı veriyorsunuz.
- Hayır deme sebebinizi açıklayın. “Ben öyle istiyorum.” yerine durumun sizi rahatsız etme sebebini ve duygularınızı ifade edebilirsiniz.
- Çocuğunuz hayır dediğinde vereceğiniz tepkiye dikkat. Sert bir tepki vermek onu korkutup geri adım attırabilir. Amacımız güç savaşı değil, sağlıklı bir beceri kazandırmak.
Bir çocuğun hayır diyebilme gücünü elinden almak ona ömür boyu taşımak zorunda kalacağı yükler yüklemek anlamına gelir.
O yüzden “Hayır” her zaman olumsuz bir cevap değildir.
