Bir bebeğin aileye katılacağı haberi alındıktan itibaren ebeveynler çocuklarıyla ilgili hayaller kurmaya başlar. Onun kime benzeyeceği, ne zaman geleceği, kişilik özellikleri ve ilgi alanları gibi birçok konu merak edilir. Merak zamanla beklentiye dönüşür. Beklentiler ise çocuk büyümeye başladıkça çatışma doğurma ihtimali yaratır. Ebeveynlere sorulsa ortak beklentilerden biri de çocuklarının onlarla yalan söylememeleri olacaktır. Çocuklarının onlarla her şeyi açıklıkla konuşmasını ve kendilerinden bir şey gizlememelerini isterler. Oldukça makul bir istek olduğunu kabul etmek gerek.
Peki, çocuklar yalan söylememeyi, olanları saklamamayı, açıklıkla konuşmayı nasıl öğrenir? En iyi öğrenme yolunun gözlem yapmak olduğunu birçok ebeveyn artık biliyor, kendi deneyimleri de onlara bunu öğretiyor. Başka bir deyişle ebeveynlerinin birbirleriyle olan ilişki özellikleri, başka insanlara yaklaşımları çocukların da anne babalarına nasıl davranacaklarını belirliyor. Onlara yol gösteren başka bir model ise ebeveynlerin çocuklarına nasıl davrandığı oluyor.
Her gerçeğin, yaşanan her durumun elbette çocuklar tarafından bilinmesi gerekmiyor. Tüm ayrıntılar çocukların zihinsel ve ruhsal gelişimi için uygun olmayabiliyor. Bu ihtimalleri dışarıda bıraktığımızda, neden söz verildiği halde parka gidilmemesi, eve geç kalınma nedenleri, doktor ziyaretleri gibi doğrudan çocuklarının gününü etkileyecek planlamalarla ilgili onlara dürüst olmanın öneminin altını çizmek istiyorum.
Sabah işe giderken çok ağlamasın diye “Markete gidip hemen geliyorum” dediğiniz çocuğunuz, siz eve döndüğünüzde size belki doğrudan bu durumun hesabını sormuyor olabilir. Bu “beyaz/pembe” yalanlar anlık olarak ebeveyne “En azından onu ağlatmadan çıktım” gibi bir iç rahatlaması sağlıyor. “Bütün gün markette ne yaptın?” dememesi durumun garipliğini hissetmediğinden değil, tam olarak ne olduğunu anlayamamasından kaynaklanıyor. Bu gibi anlayamadığı durumlar zamanla, çocuklar büyüdükçe netleşiyor. Hikâyenin sonu ne yazık ki “Annem üzülmesin/kızmasın diye ona gizlice çikolata yediğimi söylesem daha iyi” şeklinde bitiyor.
Bir sabah ağlamasın diye iyi niyetle yapılan küçücük bir müdahale çok kısa bir sürede hiç beklenmeyen bambaşka sorunlara sebep olabiliyor. Ebeveynlik yolculuğunda yetişkinlerin yaratıcı çözümler üretmede son derece başarılı olduklarına her gün şahit oluyorum. Bu nedenle bir öneri vermeden önce sormak istiyorum; Sizce böyle bir durumda başka ne yapabilirsiniz? En güzel cevap içinizde var biliyorum, kendinize inanın! Bulacaksınız…
